Hipospadias

Peygamber sünnetli olmak ya da hipospadias nedir?

Hipospadias, genellikle erkek çocuklarda 1/250-1/300 doğumda bir gözlenebilen bir pipi sorunudur. Bu bebeklerin pipilerinde 3 önemli farklılık göze çarpar:

  1. Pipi deliğinin uçta değil de pipinin daha altında yer alması; işerken çişin pipinin ucundan değil de alttan gelmesi
  2. Pipinin aşağıya doğru kıvrık olması (Bu kıvrıklığın derecesi değişik olabilir. Tıpta kordi ya da kurvatür diye isimlendirilmektedir.)
  3. Pipinin alt tarafında sünnet derisinin bulunmaması, ama arka tarafında pelerin tarzında bolca bir sünnet derisinin olması

Bu sorunlar doğar doğmaz, kolaylıkla farkedilebilir.

Hipospadiaslı bebek doğunca ne yapılmalıdır?

Hipospadias, doğar doğmaz, acilen halledilmesi gereken bir cerrahi sorun değildir.

Bebeği gören çocuk üroloğu ya da çocuk cerrahı hekim ebeveyine:

  1. Anomalinin ağırlığına göre 6 ay-1yaş döneminde bir ameliyat gerekeceğini
  2. Bu anomalinin deneyimli kişiler ameliyat ettiği zaman kolaylıkla düzeltilebilir bir sorun olduğunu
  3. Bebeğin ilerki yaşamında çiş yapma ya da cinsellik yönünden sorun yaşamayacağını
  4. Pipinin üst tarafındaki bol sünnet derisinin onarım ameliyatında kullanılacak önemli bir doku olduğunu ve bu nedenle, ameliyattan önce kesinlikle sünnet yapılmaması gerektiğini anlatır.

Hipospadias niçin ameliyat edilmelidir?
En uygun ameliyat yaşı nedir?

  • Çiş deliğinin aşağıda olması, bebek büyüyünce, ayakta iken çişi ayaklarına doğru, aşağıdan yapmasına neden olur. Bu durum özellikle yuva ve okul yaşamında önemli psikolojik sorunlar oluşturur. Çoğu kez pipinin aşağıya doğru kıvrık olması bu sorunu daha da belirgin hale getirebilir.
  • Cinsel olgunluğa gelindiğinde pipinin kıvrıklığı cinsel girişimi zorlaştırır; hatta bazen olanaksız kılabilir. Bu arada meninin pipinin ucundan rahime doğru akması problem olabilir.
  • Erkek çocukların, bilinçli yaşlara geldiğinde, pipilerinde arkadaşlarından farklı bir durum olduğunu görüp anlamaları önemli psikolojik sorunlara yol açabilir.

Bu nedenle ameliyatla sorunun düzeltilmesi gereklidir.

Çocukların ameliyatı ve olası korkuları anımsamamaları açısından cerrahi girişimin 1 yaş dolaylarında tamamlanmış olması, 1.5 yaşını kesinlikle geçmeden tüm işlemlerin bitmiş olması önerilmektedir.

Cerrahi girişim nasıl yapılmaktadır?

  • Cerrahi girişimler hipospadiasın hafif tiplerinde tek seanslı; aşırı kıvrıklığın, eğriliğin bulunduğu ve pipi deliğinin çok aşağıda olduğu ağır tiplerinde ise iki seanslı olarak gerçekleştirilmektedir.
  • Eğer yeterli cilt dokusu yoksa, ya da hasta daha önceden bir ya da daha fazla hipospadias ameliyatı geçirmişse, bu gibi durumlarda vücudun başka yerindeki kılsız cilt bölümlerinden ya da ağız içinde dudağın iç yüzünden ek parça alınması gerekli olabilir. Ağız içinden alınan parçaların yeri, hemen hemen hiçbir iz bırakmaksızın birkaç gün içinde iyileşmektedir.
  • Bir hiposadias ameliyatı, anomalinin durumuna göre 1 ile 2.5 saat kadar sürebilir. Ameliyat özel büyütücü sistemlerle (cerrahın gözüne takacağı özel büyütmeli gözlükler “lup“) gerçekleştirilir. Estetik kurallarına ve plastik cerrahi ilkelerine uygun olarak yapılan bu girişim uzunca bir süre almakla beraber, sadece pipi gibi küçük bir bölgede gerçekleştirildiği için bebeği sarsmaz. Ameliyat sonrası bebeklerin hemen tama yakını aynı gün ya da bazen ertesi gün eve yollanabilirler.
  • Hipospadias girişimlerinin çoğunluğunda kısa (birkaç gün ile 10 gün arası değişen) ya da uzun süreli bir sonda uygulaması vardır. Sondanın ucu, genellikle uygulanan çift alt bezi sisteminden dolayı iki alt bezi arasında kaldığından, dışarıda ek bir torbaya gerek kalmaz. Bebeğin kucakta taşınması ve bakımı bu nedenle oldukça kolay olur.
  • Hastaneye ameliyattan birkaç saat önce gelmek yeterlidir. Bebeğin özel bir sorunu yoksa kan sayımı ve kan pıhtılaşma testleri çoğu kez ameliyat öncesi için yeterli görülür.
  • Bebek ameliyattan kısa süre önce anestezi uzmanınca muayene edilir. Ameliyata engel bir sorunu olup olmadığı kontrol edilir.
  • Ameliyata alınmasında bir sorun görülmez ise ağız yoluyla ya da popodan verilen bir ilaçla bebeğin sakinleşmesi, ameliyata alınma korkusunun yaşanmaması ve olası korku ve streslerin belleğinde yer etmemesi sağlanmış olur. Bebek ameliyathane girişine kadar anne ve baba eşliğinde getirilir.
  • Uyanır uyunmaz da anne-babaya haber verilip, onları hemen görmesi sağlanır.
  • Ameliyattan 30-45 dakika kadar sonra az miktarda sıvı bir mama verilir. Bebek bunu tolere ediyorsa, kısa bir süre sonra tam beslenmeye geçilebilir.
  • İlk 3-4 gün pipinin etrafındaki pansumanın açılmaması, pipinin kaka bulaşımından korunması istenilir.
  • Pansuman açıldıktan sonra, bazı önlemler alınmak koşulu ile banyolara başlanabilir.

Cerrahi girişim sonrası olabilecek sorunlar nelerdir?

  • Ameliyat sırasında ve sonrasnda kullanılan bazı ilaçlar nedeniyle infeksiyon sorunu çok azalmıştır.
  • Yeni yapılan idrar kanalından, hipospadiasın tipi ve ağırlığına göre %5 ile %15 arasında değişen sızıntı ve damlama sorunu olabilir. Bu sorun fistül gelişimi olarak adlandırılır ve en sık rastlanan poreblemdir. Fistül ortaya çıkarsa, 6-7 ay kadar sonra, kısa bir işlemle onarılması sağlanır.

Hipospadias görülme olasılığı hangi durumlarda artabilir?

  • Babası, ağbeyi gibi yakın akrabalarında hipospadias saptanmış çocuklarda görülme olasılığı daha yüksektir
  • Tüp bebek teknolojisi ile sahip olunan bebeklerde hipospadias daha sık görülür
  • Gebeliğini ilk 2 ayında düşük tehdidi, kanama gibi nedenlerle progesteron hormonu kullanılan anne adaylarının bebeklerinde hipospadias daha sık görülür
  • Gebelik sırasında saç boyası gibi kozmetiklerle yakın ilgisi olan, böcek ve tarım ilaçları ile teması olan anne adaylarının bebeklerinde hipospadias olasılığı daha yüksektir.

Anne adaylarının bu tür zararlılardan olabildiğince uzak kalmaları önerilir.


Bir hipospadiaslı pipinin önden ve yandan görünümü


Sünnet derisinin sadece arka tarafta olması, pipi deliğinin birkaç milimetre altta olması


Hipospadiasın uç, hafif türleri
Orta derecede hipospadias türleri
Ağır hipospadias türleri


Ağır tipte bir hipospadias olgusu, pipi deliği torbaların hemen arasında izleniyor


Ameliyat sonrası pansuman ve sonda görülüyor